Ancient Greek Music - The Lyre of Classical Antiquity...

Παραδοσιακὰ Κάλαντα

---

Τὰ Κάλαντα εἶναι ἔθιμο ποὺ διατηρεῖται ἀμείωτο ἀκόμα καὶ σήμερα μὲ τὰ παιδιὰ νὰ γυρνοῦν ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι σὲ ζεύγη ἢ καὶ περισσότερα καὶ νὰ τραγουδοῦν τὰ κάλαντα συνοδεύοντας τὸ τραγούδι τους μὲ τὸ τρίγωνο ἢ ἀκόμα καὶ κιθάρες, ἀκορντεόν, λύρες, ἢ φυσαρμόνικες. Τὰ παιδιὰ γυρνοῦν ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι, χτυποῦν τὴν πόρτα καὶ ρωτοῦν: «Νὰ τὰ ποῦμε;». Ἂν ἡ ἀπάντηση ἀπὸ τὸν νοικοκύρη ἢ τὴν νοικοκυρὰ εἶναι θετική, τότε τραγουδοῦν τὰ κάλαντα γιὰ μερικὰ λεπτὰ τελειώνοντας μὲ τὴν εὐχὴ «Καὶ τοῦ Χρόνου. Χρόνια Πολλά». Ὁ νοικοκύρης τὰ ἀνταμοίβει μὲ κάποιο χρηματικὸ ποσό, ἐνῶ παλιότερά τους πρόσφερε μελομακάρονα ἢ κουραμπιέδες. Κάλαντα λέγονται τὴν παραμονὴ τῶν Χριστουγέννων, τῆς Πρωτοχρονιᾶς καὶ τῶν Φώτων καὶ εἶναι διαφορετικὰ γιὰ κάθε γιορτή.

Ἡ λέξη κάλαντα προέρχεται ἀπὸ τὴ λατινικὴ «calenda», ποὺ σημαίνει ἀρχὴ τοῦ μήνα. Πιστεύεται ὅτι ἡ ἱστορία τους προχωρεῖ πολὺ βαθιὰ στὸ παρελθὸν καὶ συνδέεται μὲ τὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα. Βρῆκαν, μάλιστα, ἀρχαία γραπτὰ κομμάτια παρόμοια μὲ τὰ σημερινὰ κάλαντα (Εἰρεσιώνη στὴν ἀρχαιότητα). Τὰ παιδιὰ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης κρατοῦσαν ὁμοίωμα καραβιοῦ ποὺ παρίστανε τὸν ἐρχομὸ τοῦ θεοῦ Διόνυσου. Ἄλλοτε κρατοῦσαν κλαδὶ ἐλιᾶς ἢ δάφνης, στὸ ὁποῖο κρεμοῦσαν κόκκινες καὶ ἄσπρες κλωστές. Στὶς κλωστὲς ἔδεναν τὶς προσφορὲς τῶν νοικοκύρηδων.

Τὸ τραγούδι τῆς Εἰρεσιώνης τῆς ἐποχῆς τοῦ Ὁμήρου, τὸ ἀπαντᾶμε σήμερα μὲ μικρὲς παραλλαγὲς στὰ κάλαντα τῆς Θράκης:«Στο σπίτι ἐτοῦτο ποὔρθαμε τοῦ πλουσιονοικοκύρη ν᾿ ἀνοίξουνε οἱ πόρτες του νὰ μπεῖ ὁ πλοῦτος μέσα νὰ μπεῖ ὁ πλοῦτος κι ἡ χαρὰ κι ἡ ποθητὴ εἰρήνη καὶ νὰ γεμίσουν τὰ σταμνιὰ μέλι, κρασὶ καὶ λάδι κι ἡ σκάφη τοῦ ζυμώματος μὲ φουσκωτὸ ζυμάρι».

Χριστουγέννων: Βυζαντινά, Κοτυόρων Πόντου, Πόντου, Καππαδοκίας, Σμύρνης, Σάμου, Δωδεκανήσου, Θράκης, Μακεδονίας, Αἰγαίου, Κρήτης, Κερκύρας, Πελοποννήσου, Πανελλήνια, Κάτω Ἰταλίας & τὸ τραγούδι «Χαρά»

Πρωτοχρονιᾶς: Μακεδονίας, Δυτικῆς Μακεδονίας, Χίου, Ἰκαρίας, Νάξου, Κρήτης, Κέρκυρα, Κεφαλλονιᾶς, Ζακύνθου, Πανελλήνια

Φώτων: Πανελλήνια

Περπινιάδης-Βάλε με στην αγκαλιά σου

....O Σμυρνιός δημιουργός Βαγγέλης Παπάζογλου ήταν παντρεμένος με την Αγγελική Παπάζογλου. Η γυναίκα του ήταν τυφλή. Οι δυό τους έμεναν σε μια παράγκα, όπως οι περισσότεροι πρόσφυγες.
Κάποιο βράδυ έβρεχε ραγδαία. 

Ο Βαγγέλης βρισκόταν στο κέντρο όπου έπαιζε και η Αγγελική ήταν μόνη στο σπίτι. Η οροφή της παράγκας έμπαζε από παντού και η Αγγελική μη μπορώντας να κάνει κάτι, τρομαγμένη και βρεγμένη από την κορφή ως τα νύχια, έκλαιγε απεγνωσμένα.
Κάποια στιγμή αργά το βράδυ επιστρέφει ο Βαγγέλης από το μαγαζί που έπαιζε.
Παίρνει στην αγκαλιά του την Αγγελική και αρχίζει να την παρηγορεί. Παρατηρεί ότι μια γωνιά του κρεβατιού τους ήταν στεγνή. Παίρνει αγκαλιά την Αγγελική και την πηγαίνει να καθίσουν εκεί. Έπειτα από λίγο η βροχή δυνάμωσε ακόμη περισσότερο. Όλο το σπίτι και το κρεβάτι φυσικά είχαν γίνει λίμνη. Τότε ο Βαγγέλης ανοίγει μια ομπρέλα, παίρνει την Αγγελική στην αγκαλιά του και την κρατάει έτσι μέχρι το πρωί που κόπασε η βροχή. Η Αγγελική που έγραφε στίχους και τραγουδούσε, εμπνεόμενη από αυτό το περιστατικό, έγραψε τα παρακάτω στιχάκια, στα οποία έβαλε μουσική ο Βαγγέλης Παπάζογλου.

Το αποτέλεσμα είναι ένα από τα κλασσικότερα και ομορφότερα Ελληνικά τραγούδια όλων των εποχών, που ακούγεται ακόμη, παρότι έχει συμπληρώσει πάνω από 70 χρόνια ζωής.
"Βάλε με στην αγκαλιά σου για να κοιμηθώ κοντά σου
Βάλε με, φως μου, βάλε με και πριν να φέξει βγάλε με"

Loxandra Ensemble (Λωξάντρα) - Ti se mellei esenane (Τι σε μέλλει εσέναν...

Στ. Κουκουλάρης (Αυτοσχεδιασμός &' Καβοντορίτικο)

“ΠΕΡΓΑΜΟΣ” Στάθης Κουκουλάρης

Αϊβαλιώτικο - Βασιλόπουλος*Καραντίνης

Αρχαία Ελληνικά Μουσικά όργανα !