Η ταξινόμηση των οργάνων
που χρησιμοποιούνται για τη σύνθεση και εκτέλεση μουσικής παρατηρείται ήδη από την αρχαιότητα. Στην αρχαία Ελλάδα για παράδειγμα, τα μουσικά όργανα διαιρούνταν σε δύο βασικές κατηγορίες: πνευστά και κρουστά. Όλα τα έγχορδα μουσικά όργανα ανήκαν στη δεύτερη κατηγορία καθώς οι χορδές κρούονταν με τα δάχτυλα ή με πένα. Γύρω στο δεύτερο αιώνα π.χ δημιουργήθηκε η κατηγορία των εγχόρδων που σύντομα απέκτησε κεντρικό ρόλο. Ένας αναλυτικότερος τρόπος ταξινόμησης των μουσικών οργάνων – πνευστά, κρουστά, έγχορδα – έγινε δημοφιλής πολύ γρήγορα.
Την ίδια περίπου εποχή, η ταξινόμηση των οργάνων στην Κίνα βασιζόταν στις θρησκευτικές και φιλοσοφικές αρχές της αχανούς χώρας. Τα όργανα διαιρούνταν σε οκτώ ομάδες ανάλογα με την ποιότητα του ήχου και το υλικό από το οποίο ήταν φτιαγμένα: μέταλλο, πέτρα, πηλός, δέρμα, μετάξι, ξύλο, κολοκύθα και μπαμπού.
Στη γειτονική Ινδία, το σύστημα ταξινόμησης περιλάμβανε λιγότερες και ευρύτερου περιεχομένου κατηγορίες, οι οποίες αντιστοιχούσαν , κατά προσέγγιση, σε αυτές της σύγχρονης Ευρώπης. Έγχορδα, πνευστά, μεμβρανόφωνα και ιδιόφωνα.
Γύρω στα 1880, ο Victor Mahillon, δημιουργός της διασημότερης συλλογής των Βρυξελλών, δημοσίευσε έναν πλήρη κατάλογο που περιλάμβανε παραδοσιακά όργανα αλλά και όργανα που δεν ήταν Ευρωπαϊκά, τον περιγραφικό και αναλυτικό κατάλογο του Μουσείου μουσικών οργάνων του Βασιλικού ωδείου Βρυξελλών. Το 1914 τη μελέτη αυτή ακολούθησε η δημοσίευση της Μεθοδολογίας των μουσικών οργάνων των Erich von Hornbostel και Curt Sachs. Και οι δύο εστίασαν την προσοχή τους στην ηχογόνο πηγή: μία στήλη αέρα, μία χορδή, μία μεμβράνη ή μία σκληρή επιφάνεια. Αυτό το κριτήριο υιοθετήθηκε από την επιστήμη της οργανολογίας και χρησιμεύει ως βάση τόσο της διδασκαλίας όσο και της έρευνας.
Η επιστημονική διαίρεση των μουσικών οργάνων με κριτήριο την ηχογόνο πηγή, περιλαμβάνει πέντε κατηγορίες:
- Τα αερόφωνα (ο ήχος παράγεται από μία στήλη αέρα)
- Τα ιδιόφωνα (το ίδιο υλικό παράγει ήχο)
- Τα μεμβρανόφωνα ( ο ήχος παράγεται από μία τεντωμένη μεμβράνη από δέρμα ή άλλο υλικό)
- Τα χορδόφωνα ( ο ήχος παράγεται από τεντωμένες χορδές)
- Τα ηλεκτρόφωνα (ο ήχος παράγεται από ηλεκτρονικά μέσα)
Η ευρωπαϊκή παράδοση είναι κάπως διαφορετική. Αντί για αερόφωνα οι Ευρωπαίοι μουσικοί χρησιμοποίησαν τον όρο πνευστά (ξύλινα και χάλκινα). Τα χορδόφωνα αναφέρονται ως έγχορδα ενώ τα μεμβρανόφωνα και τα ιδιόφωνα ενώνονται σε μία κατηγορία, τα κρουστά.
Τα πληκτροφόρα όργανα αποτελούν μία ξεχωριστή κατηγορία. Τα πλήκτρα επιτρέπουν στον εκτελεστή να παράγει πολλούς τόνους ταυτόχρονα. Έτσι, σε αυτή την κατηγορία υπάγονται πολύ διαφορετικά όργανα, όπως το πιάνο και το τσέμπαλο ( στο οποίο ο ήχος παράγεται από παλλόμενες χορδές), το εκκλησιαστικό όργανο ( ο ήχος παράγεται από παλλόμενες στήλες αέρα) και το ακορντεόν (από μεταλλικά γλωσσίδια). Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και τα σύγχρονα πληκτροφόρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου